1910; [ή: 1904;]
Γέννηση της Λούνας στη Θεσσαλονίκη, πόλη ακόμη της οθωμανικής αυτοκρατορίας.
1912
Προσάρτηση της Θεσσαλονίκης στο Ελληνικό Κράτος.
1917
Μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης.
Η Λούνα μένει στον συνοικισμό «151», με την οικογένειά της, που αριθμεί άλλα έξι παιδιά.
1918
Σχέδιο ανοικοδόμησης της πόλης από τον Γάλλο αρχιτέκτονα Ερνέστ Εμπράρ.
1922-1923
Άφιξη των προσφύγων από τη Μικρά Ασία
1927-1931
Έξαρση της αντισημιτικής προπαγάνδας.
Η Λούνα δουλεύει ως μοδίστρα ήδη από δεκαπέντε χρονών.
1931
Αντισημιτικό πογκρόμ στον εβραϊκό συνοικισμό «Κάμπελ» (περιοχή Βότση).
Γάμος της Λούνας με τον Σαμουήλ Γκατένιο, λιμενεργάτη.
Οι νιόπαντροι μένουν στα καινούρια σπίτια που φτιάχτηκαν πάνω από τον συνοικισμό «151»
1932; [ή ενδεχομένως λίγο αργότερα] – αρχές 1943
Η Λούνα και ο Σαμ μετακομίζουν στην οδό Διοικητηρίου 5, στο Μέγαρο Ψωμά (σήμερα: Καραολή και Δημητρίου των Κυπρίων 11).
1936
Απεργιακές κινητοποιήσεις στη Θεσσαλονίκη. Τον Μάιο η Χωροφυλακή διαλύει βίαια μεγάλη συγκέντρωση των καπνεργατών. Δώδεκα νεκροί και εκατοντάδες τραυματίες.
1 η Σεπτεμβρίου 1939
Εισβολή της Γερμανίας στην Πολωνία. Δυο μέρες αργότερα η Αγγλία και η Γαλλία κηρύσσουν τον πόλεμο στη Γερμανία.
28 Οκτωβρίου 1940
Ιταλικό τελεσίγραφο. Ξεσπά ο Ελληνο-ιταλικός πόλεμος.
6 Απριλίου 1940
Γερμανική εισβολή στην Ελλάδα.
1941
9 Απριλίου
Είσοδος των Γερμανών στη Θεσσαλονίκη.
Απρίλιος - Μάιος
Κλιμάκιο του Sonderkommando Rosenberg εγκαθίσταται στη Θεσσαλονίκη και αρχίζει τη δράση του: επιβλέπει τη λεηλασία των εβραϊκών βιβλιοθηκών και των συναγωγών, η οποία θα συνεχιστεί έως τον Νοέμβριο του ίδιου έτους.
Χειμώνας - καλοκαίρι 1941-1942
Ασιτία και ελονοσία πλήττουν τον πληθυσμό της Θεσσαλονίκης και η εβραϊκή κοινότητα γνωρίζει ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό θνησιμότητας.
1942
11 Ιουλίου
Όλοι οι άρρενες Θεσσαλονικείς Εβραίοι ηλικίας από 18 έως 45 ετών καλούνται να παρουσιαστούν στην πλατεία Ελευθερίας. Συγκεντρώνονται 9.000 άντρες, που υφίστανται μαρτύρια και εξευτελισμούς κάτω από τον καυτό ήλιο. Οι συγκεντρωμένοι καταγράφονται προκειμένου να αποσταλούν σε καταναγκαστικά έργα (οδοποιία, μεταλλεία, σιδηροδρομικά έργα, κ.λπ.), για λογαριασμό των γερμανικών τεχνικών εταιρειών Müller και Todt. Η καταγραφή συνεχίζεται για τρεις ημέρες (13-15 Ιουλίου). Οι «εργάτες» στέλνονται σε εργοτάξια, όπου οι συνθήκες εργασίας έχουν ως αποτέλεσμα εξαιρετικά υψηλά ποσοστά θνησιμότητας.
Δεκέμβριος
Καταστροφή του εβραϊκού νεκροταφείου της Θεσσαλονίκης, όπου υπήρχαν παραπάνω από 500.000 τάφοι. Η κοινότητα συντονίζει τις εκταφές νεκρών για τις οποίες μεριμνούν οι συγγενείς τους. Τρεις μήνες αργότερα, με αποφάσεις της Γενικής Διοίκησης, τα τούβλα και τα μάρμαρα του εβραϊκού νεκροταφείου διαμοιράζονται, έπειτα από σχετικό αίτημα, στους φορείς της, για να χρησιμοποιηθούν σε δημόσια κτίρια, εκκλησίες, επισκευές δρόμων, κ.λπ.
1943
Φεβρουάριος
Επιτροπή της Υπηρεσίας Ασφαλείας (SD), οι «άνθρωποι του Άιχμαν», οι λοχαγοί των SS Dieter Wisliceny (Ντήτερ Βισλιτσένυ) και Alois Brunner (Αλόις Μπρούνερ), φτάνουν στη Θεσσαλονίκη στις 2 Φεβρουαρίου για να θέσουν σε εφαρμογή το σχέδιο της εκτόπισης των Εβραίων της πόλης. Εφαρμογή των φυλετικών νόμων στη Θεσσαλονίκη. Στις 6 Φεβρουαρίου η Γερμανική Διοίκηση Θεσσαλονίκης – Αιγαίου διατάζει κάθε Εβραίος ελληνικής υπηκοότητας να φέρει το κίτρινο άστρο του Δαβίδ. Στις 7 και 10 Φεβρουαρίου πωλούνται υποχρεωτικά όλα τα αποθέματα λευκού χαρτιού στην ελληνο-γερμανική Εταιρεία Χάρτου και επιτάσσονται καταστήματα σιδηρικών και μηχανημάτων, εβραϊκής ιδιοκτησίας. Στις 11 Φεβρουαρίου οι Εβραίοι καλούνται να απογραφούν, και την επομένη καθορίζονται τα διακριτικά σήματα που πρέπει να φέρουν τα καταστήματα και οι κατοικίες των Εβραίων. Στις 13 Φεβρουαρίου απαγορεύεται στον εβραϊκό πληθυσμό να αλλάζει κατοικία, να χρησιμοποιεί δημόσια μεταφορικά μέσα, να κυκλοφορεί μετά τη δύση του ήλιου και να χρησιμοποιεί τηλέφωνο. Στις 25 Φεβρουαρίου λήγει η προθεσμία για τη συγκέντρωση του εβραϊκού πληθυσμού σε συνοικίες-γκέτο.
Την ίδια ημέρα, με νέα διαταγή της γερμανικής Διοίκησης Θεσσαλονίκης-Αιγαίου, οι επαγγελματικές οργανώσεις υποχρεώνονται να αποβάλουν όλα τους τα μέλη που είναι Εβραίοι. Απολύονται όλοι οι Εβραίοι υπάλληλοι του Δημοσίου, Δήμων, ΝΠΔΔ, κ.λπ. Στα τέλη Φεβρουαρίου, όλοι οι Εβραίοι καλούνται να υποβάλουν λεπτομερέστατη δήλωση για την κινητή και ακίνητη περιουσία τους.
Μάρτιος
Στις 4 Μαρτίου ο συνοικισμός Βαρώνου Χιρς, δίπλα στον σιδηροδρομικό σταθμό, κατεξοχήν εβραϊκή φτωχογειτονιά, περιφράσσεται με σανίδες και συρματοπλέγματα, και απαγορεύεται στους κατοίκους του η έξοδος. 6 Μαρτίου, οι εβραϊκές συνοικίες-γκέτο της Θεσσαλονίκης οριοθετούνται με κίτρινη ταινία. Η Λούνα και ο Σαμ μεταφέρονται στην οδό Ντουντουλάρ 6 (σήμερα: οδός Κολωνιάρη, περιοχή Ξηροκρήνης), στο γκέτο του συνοικισμού Ρεζή Βαρδάρ. Από 15 Μαρτίου μέχρι και 10 Αυγούστου, μεταφορά των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στο γκέτο του συνοικισμού Βαρώνου Χιρς και από εκεί εκτοπισμός τους, σε 19 αποστολές, στο Άουσβιτς και στο Μπέργκεν Μπέλσεν. Στις 27 Μαρτίου η Λούνα και ο Σαμ αναχωρούν για το Άουσβιτς.
Απρίλιος
3 Απριλίου, άφιξη στο Άουσβιτς 2800 Εβραίων, μεταξύ των οποίων η Λούνα και ο Σαμ. Χαράσσουνστον αριστερό βραχίονα της Λούνας το νούμερο 40077. Ο Σαμ πρέπει να θανατώθηκε αμέσως.Η Λούνα περνάει την πρώτη της «σελεξιόν», κατά την οποία 2.208 άνδρες, γυναίκες και παιδιά τηςπέμπτης αποστολής από τη Θεσσαλονίκη οδηγήθηκαν κατευθείαν στους θαλάμους αερίων.Κάποια στιγμή η Λούνα μεταφέρεται από το Άουσβιτς ΙΙ-Μπίρκεναου στο Άουσβιτς Ι, που απέχει τρία χιλιόμετρα. Στις 28 Απριλίου η Λούνα μαζί με άλλες 128 Ελληνίδες στέλνεται στο Μπλοκ 10, για να χρησιμεύσει ως «πειραματόζωο» σε ιατρικά πειράματα. Παραμένει εκεί δεκαοκτώ μήνες. Αρρωσταίνει συχνά από τύφο και υψηλό πυρετό. Μεταφέρεται στο «Revier», λιγότερο αναρρωτήριο και περισσότερο «κέντρο μελλοθανάτων». Από την παραμονή της στο Μπλοκ 10 αποκτά χρόνια νευροπάθεια, ρευματισμούς, ισχυρούς πόνους στις ωοθήκες, χρόνιες ημικρανίες, πρησμένα πόδια και απόλυτη αναφροδισία.
1944
Νοέμβριος
Η Λούνα στέλνεται σε ένα από τα κομάντο εργασίας: Schneiderei, ραφείο.
21 Δεκεμβρίου
Δίδεται διαταγή για εκκένωση του Άουσβιτς.
Το τέλος του πολέμου μοιάζει να πλησιάζει.
1945
18 Ιανουαρίου
Αρχίζει η εκκένωση του Άουσβιτς. Οι κρατούμενοι μεταφέρονται πεζή σε διάφορα στρατόπεδα. Η Λούνα οδηγείται στο Μπέργκεν-Μπέλσεν.
Μάρτιος
H American Jewish Joint Distribution Committee (JOINT) αρχίζει να δραστηριοποιείται στην Ελλάδα για την αρωγή των επιζώντων Εβραίων και την ανασυγκρότηση των εβραϊκών κοινοτήτων.
8 Μαΐου
«Άνευ όρων συνθηκολόγηση» της Γερμανίας.
15 Απριλίου
Ο βρετανικός στρατός απελευθερώνει το Μπέργκεν-Μπέλσεν.
Ιούλιος
Στις Βρυξέλλες όπου έχει μεταφερθεί, η Λούνα μαζί με άλλους 351 Έλληνες Εβραίους περιμένει τον επαναπατρισμό της στην Ελλάδα.
4 Σεπτεμβρίου
Η Λούνα φτάνει αεροπορικώς στην Αθήνα, κι από εκεί, με τρένο, στη Θεσσαλονίκη.
Πρώτη διεύθυνση κατοικίας: Συγγρού 37, στη Συναγωγή Μοναστηριωτών.
Comments